Parmak Ucunda Yürüme Normal Midir?

Parmak ucunda yürüme, her yaştan insanda görülebilir. Ancak bebekler ve çocuklar bu problemi daha sık yaşarlar. Belirli bir yaştan sonra ise bu yürüyüş biçimini bırakırlar. Ebeveynlerinin veya doktorların müdahalesi olmaksızın topukları üzerinde yürümeye başlarlar. Bu yüzden çoğu ebeveyn parmak ucunda yürüme ile ilgili endişe duymaz. Fakat bazı durumlarda bu yürüyüşü biçimi, çeşitli rahatsızlıklarla bağlantılı olabilir.

Bir bebeğin veya çocuğun parmak ucunda yürümesi ile ilgili karara varmadan önce uzman doktorlar ile görüşülmesi, gerekli muayene ve tetkiklerin gerçekleştirilmesi önemlidir. Siz de çocuğunuzun parmak ucunda yürüdüğünü gözlemliyorsanız ortopedi doktorlarımızdan randevu alarak doğru tanıya ulaşabilirsiniz.

Yazımızın devamında: ”Parmak ucunda yürüme nedir?”, “Parmak ucunda yürüme normal midir?”, “Parmak ucunda yürüme nedenleri nelerdir?”, “Parmak ucunda yürüme tanısı”, “Parmak ucunda yürüme nasıl düzelir?” ve “Parmak ucu yürüme egzersizleri nelerdir?” konularını ayrıntılarıyla bulabilirsiniz.

İçindekiler:

• Parmak Ucunda Yürüme Nedir?
• Parmak Ucunda Yürüme Normal Midir?
• Parmak Ucunda Yürüme Nedenleri Nelerdir?
• Parmak Ucunda Yürüme Tanısı
• Parmak Ucunda Yürüme Nasıl Düzelir?
• Parmak Ucu Yürüme Egzersizleri

Parmak Ucunda Yürüme Nedir?

Parmak ucunda yürüme, topuğun yerle temas etmediği, parmakların ucuna basarak gerçekleşen yürüme şeklidir. Parmak ucu yürüme yetişkinlerde de görülebilir ancak çocuklarda görüldüğünde özel bir takibi gerektirir.

Bebeklerde Parmak Ucu Yürüme

Bebeklik dönemi, doğumdan itibaren ilk iki yılı kapsayan dönemdir. Bebeklerde parmak ucunda yürüme, ilk yürümeye başlanmasıyla veya sonrasında gelişebilmektedir. Bebeğin parmak ucu yürüme öyküsü, doğum öyküsü, aile öyküsü, kas-eklem muayenesi ve sinir muayenesi, parmak ucu yürümenin değerlendirilmesinde önemlidir.

Çocuklarda Parmak Ucu Yürüme

Çocukluk dönemi iki yaşından on sekiz yaşına kadar olan zamanı kapsar. Çocuklar, parmak ucunda yürümenin en sık görüldüğü gruptur. Görülme sıklığı yüzde 2 ila 5 arasındadır. Bebeklerde olduğu gibi gerekli tetkiklerin yapılması ve neyden kaynaklandığından emin olunması gereklidir.

Parmak Ucunda Yürüme Normal Midir?

Anormal (normal olmayan) yürümeyi değerlendirmek için önce normal yürüyüşü bilmek gerekmektedir. Normal yürüyüşte iki bacak birbiriyle koordineli olarak çalışır. Bir bacak arkada dururken diğeriyle adım atılır. Adım atıldıktan sonra yere ilk temas ayak tabanıyla gerçekleşir.

Normal yürüyüşte kas, iskelet, sinir, dolaşım ve solunum sistemlerinin uyum ve bütünlük içinde çalıştığı görülmektedir. Bu sistemlerde yaşanabilecek sorunlar yürümeyi de etkilemektedir.

Bebeğin çocukluk dönemine geçişiyle motor becerileri yani hareket kabiliyeti gelişmektedir. Dolayısıyla yürüme biçimi, iki yaşından sonra büyük oranda değişmektedir. Yürümenin gelişmesi çocukluk dönemi boyunca sürmekte ve yaklaşık yedi yaşında tamamlanmaktadır. Bu nedenle bebeklik döneminde ve çocukluğun erken dönemlerinde görülen farklı yürüme şekilleri ve parmak ucu yürüme normal olabilmektedir.

Bebekler Ne Zaman Düzgün Yürür?

Bebeklerde yürüme, erişkin yürümesine göre farklıdır. Bebekler dizler kırık, ayak bileğini geriye fazla çekmeden, kısa ve sık adımlarla yürümektedirler. Bu durum halk arasında “paytak paytak yürüme” şeklinde ifade edilmektedir.

Bebekler, genellikle 10 ila 18 aylık olduklarında desteksiz yürümeye başlarlar. Ancak motor becerileri gelişim sürecinde olduğu için yetişkinler gibi yürümeleri yedi yaş civarında olacaktır.

Parmak Ucunda Yürüme Nedenleri Nelerdir?

Parmak ucu yürümenin birçok sebebi olabilmektedir. Bu nedenle parmak ucunda yürüyen çocukların detaylı bir öyküsünün alınması, fizik muayenesinin yapılması, gerekli tetkiklerin gerçekleştirilmesi ve bulguların değerlendirilmesi önemlidir. Parmak ucu yürüme sebebi, kas ve sinir sistemi ile alakalı olabileceği gibi ortopedik bir hastalığa bağlı da gelişebilmektedir. Parmak ucu yürümeye sebep olabilen rahatsızlıklar aşağıdaki tabloda yer almaktadır (Tablo 1).

Tablo 1. Parmak Ucu Yürüme ve İlgili Rahatsızlıklar

Tablo 1. Parmak Ucu Yürüme ve İlgili Rahatsızlıklar
Beyin ve Omurilik Kaynaklı Sinir Sistemi Hastalıkları	Serebral Palsi Beyin Travması Omurilik Travması Beyinde Kitle/Tümör Tethered Kord (Gergin Kord) Spina Bifida
Sinir Kaynaklı Sinir Sistemi Hastalıkları	Nöropati (Sinirin Yapısal Bozukluğu)
Kas Hastalıkları	Kas Distrofileri Spinal Müsküler Atrofi (SMA)
Ortopedik Hastalıklar	Çarpık Ayak (Pes Ekinovarus) Kalça Çıkığı Eklem Katılığı Bacak Boy Eşitsizliği Ayak Bileği ve Ayak Travması

Parmak ucunda yürüyen çocuklarda acilen doktora başvurulması gereken durumlar ise şunlardır:

• Tek taraflı (tek bacakta) parmak ucunda yürüme,
• Çocuğun hareketlerinin gelişiminde gecikme,
• Erken doğum (Prematürite) öyküsü,
• Doğum sonrası travma veya hastalık öyküsü,
• Ani başlayan parmak ucu yürüme ve topallama,
• Ani başlayan idrar ve büyük tuvalet kaçırma.

Parmak ucunda yürüme ile ilgili merak edilen sorulardan bir diğeri ise “Otizmli çocuklar parmak ucunda yürür mü?” sorusudur. Otizm, parmak ucunda yürümeye sebep olan diğer bir gelişimsel bozukluktur. Otizmde görülen parmak ucu yürüme, ilerleyen dönemlerde aşil tendon kısalığına neden olabilmektedir.

Parmak Ucunda Yürüme Tanısı

Çocuklarda parmak ucunda yürüme görülüyorsa ortopedi doktoru tarafından detaylı bir doğum, bebeklik dönemi ve aile öyküsü alınacaktır. Ayrıca fizik muayene sırasında çocuğun yürüyüşü, hareket açıklığı ve kas esnekliği değerlendirilecektir. İhtiyaç duyulursa aşağıdaki görüntüleme yöntemlerinden faydalanılacaktır:

• Etkilenen bölgenin ve komşu eklemlerin röntgenleri,
• Beyin Emarı -MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme),
• Omurilik Emarı -MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme).

Parmak ucunda yürüyen çocuklardaki önemli muayene bulguları ise şunlardır:

• Kafatasının aşırı büyüklüğü (Makrosefali),
• Baş çevresi boyutunun normale göre küçük olması (Mikrosefali),
• Belde çukurlaşma veya kıllanma artışı,
• Reflekslerde artış, patolojik refleksler (Nörolojik rahatsızlıklara bağlı oluşan refleksler),
• Hızlı ilerleyen skolyoz (Omurga eğriliği),
• Parmak ucu yürüme harici yürüyüş ve hareket bozuklukları.

Parmak ucunda yürümenin sebebi bulunamaz ise bu durum idiopatik (sebebi bilinmeyen) parmak ucu yürüme veya habitüel (alışkanlığa bağlı) parmak ucu yürüme olarak ifade edilmektedir. İdiopatik parmak ucu yürüme tanısını koymak için hastanın fizik muayene bulgularının ve görüntüleme bulgularının tamamen normal olması gerekmektedir.

İdiopatik parmak ucu yürüme çoğunlukla kendiliğinden düzelmektedir. Fakat bazı çocuklarda aşil tendon kısalığı ve kas gerginliğine yol açarak kalıcı olabilmektedir. İdiopatik parmak ucu yürümesi olan çocuklarda hangi tedavi seçeneğinin uygulanacağına Çocuk Ortopedisi Uzmanı tarafından karar verilmektedir.

Parmak Ucunda Yürüme Nasıl Düzelir?

Parmak ucu yürümesi olan çocukta uygulanacak tedavi seçeneğine; rahatsızlığın ne olduğu, şiddeti, çocuğun yaşı ve daha önce uygulanan tedaviler dikkate alınarak karar verilmektedir.

Bebeklik dönemindeki (0-2 yaş) muayene bulguları ve görüntüleme sonuçları normalse, yukarıda bahsedilen acil durumlar yoksa sadece takip yeterli olabilmektedir. Aile, bu durumun geçici olabileceğini öğrenmeli, doktora başvurması gereken koşullar hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Ancak parmak ucu yürüme, bebeklik dönemi sonrası, yani çocukluk döneminde (3-18 yaş) hâlâ devam ediyorsa ileri tedavi seçeneklerinin uygulanması gerekli olabilmektedir.

Parmak ucu yürüme kas ve sinir kaynaklı bir hastalık sebebiyle oluşuyorsa tedavide ilk basamak egzersiz, ortez (cihaz) tedavisi ve fizik tedavidir. Erken dönemde uygulanacak cihaz tedavisi ve fizik tedavinin amacı; eklem katılığının gelişmesini engellemek, ameliyat ihtiyacını ortadan kaldırmaktır.

Parmak ucu yürümeye sebep olabilen aşil tendon gerginliği, ayak bileği eklemi hareketine göre tedavi edilebilmektedir. Ayak bileğinin geriye doğru hareketi (dorsifleksiyon) hiç yoksa hatta ayak bileği sıfır derece yani normal basış pozisyonuna hiç gelmiyorsa cerrahi tedavi gerekebilmektedir.

Ayak bileğinin sıfır derecede olduğu durumlarda ise seri alçılama uygulanabilmektedir. Ancak seri alçılama tedavisi; cilt hassasiyeti, ödem ve hasta uyum zorluğu sebebiyle tercih edilmemektedir. Bu nedenle çoğu zaman cihaz tedavisi ve fizik tedavi uygulanmaktadır. Ancak cihaz tedavisi ve fizik tedavinin başarısız olduğu durumlarda cerrahi tedavi gerekebilmektedir.

Sonuç olarak, parmak ucu yürüme kendiliğinden geçebildiği gibi ciddi rahatsızlıklardan kaynaklandığında cihaz tedavisi, fizik tedavi, egzersiz, cerrahi tedavi gibi yöntemleri gerektirebilir. Bu konudaki tanı ve tedavinin belirlenmesinde, alanında uzman olan Ortopedi ve Travmatoloji Doktorlarımızdan destek alabilirsiniz. 

Parmak Ucu Yürümede Fizik Tedavi

Parmak ucu yürümesi olan çocuklarda erken dönemde başlanan fizik tedavi, çoğu hastada ameliyatla tedavi gereksinimini ortadan kaldırmakta ve parmak ucu yürümenin düzelmesini sağlamaktadır. Bunun için hem fizik tedavideki egzersizleri hem de ev egzersizlerini aksatmadan ve doğru bir şekilde yapmak önemlidir.  Fizik tedavide:

• Gevşetme ve kuvvetlendirme egzersizleri,
• Manuel terapi,
• Kinezyoterapi,
• Cihaz tedavisi,
• Gece cihaz tedavisi,
• Denge egzersizleri uygulanmaktadır.

Parmak Ucu Yürüme Egzersizleri

Evde yapılması için planlanan parmak ucu yürüme egzersizleri hiçbir ekipman kullanmadan uygulanabilmektedir. Görsellerde ve yönergelerde belirtildiği üzere doğru uygulandığında etkili olmaktadırlar. Yalnız hangi egzersizlerin uygun olduğuna ve ne kadar süreyle uygulanacaklarına Ortopedi Doktoru ve Fizyoterapist tarafından karar verilmelidir.

Parmak ucu yürümesi olan çocuğunuzla uygulayabileceğiniz egzersizler aşağıda gösterilmiştir.

Aşil Tendon Germe Egzersizi

Çömelme ve Çömelerek Yürüme

Penguen Yürüyüşü

Eğer siz de çocuğunuzun parmak ucunda yürümekte olduğunu gözlemliyorsanız ve bu durum bir süredir devam ediyorsa vakit kaybetmeden Ortopedi ve Travmatoloji Doktorlarımıza başvurulabilirsiniz.

Unutmayın ki, her rahatsızlıkta olduğu gibi parmak ucu yürümenin de altında yatan neden erken dönemde teşhis ve tedavi edilirse ameliyat önlenebilmektedir.

Parmak ucunda yürüme tanı ve tedavisinde, alanında uzman doktorlarımızdan destek almak için bizlerle iletişime geçebilir; merak ettiğiniz soruları sosyal medya hesaplarımızdan bizlere iletebilirsiniz.