Kimler Osteoporoz Riski Altında?

Kemik erimesi (osteoporoz) riskini artıran durumlar, değiştirilebilen ve değiştirilemeyen risk faktörleri olarak iki ayrı kategoride incelenebilir. Değiştirilemeyen risk faktörlerine sahip olmak, kemik erimesinin kaçınılmaz bir kader olduğu anlamına gelmez. Bu durumda değiştirilebilen faktörlere odaklanmak çok daha öncelikli olmalıdır.

• Değiştirilemeyen Risk Faktörleri: Bu faktörler genetik, biyolojik ve yaş gibi özelliklere bağlıdır ve değiştirilemez.
  • Cinsiyet: Kadınlar, erkeklere göre osteoporoza çok daha yatkındır. Bunun temel nedeni, kadınların kemik yapılarının daha küçük olması ve menopozla birlikte kemik sağlığını koruyan östrojen hormonunda yaşanan ani ve hızlı düşüştür. Osteoporoz vakalarının yaklaşık %80’i, 65 yaş üzeri kadınlarda görülür.Yaş: Yaş ilerledikçe kemik yıkımı, kemik yapımının önüne geçer. Bu nedenle özellikle 50 yaşından sonra kemik erimesi riski büyük ölçüde artar.Vücut Yapısı: Zayıf, ince ve minyon bir vücut yapısına sahip olmak başlangıçta daha az kemik kütlesi olduğu için riski artırır.Aile Öyküsü: Ailede kemik erimesi öyküsü bulunması, genetik yatkınlık nedeniyle riski artırır.Hormonal Durumlar: Kadınlarda düşük östrojen seviyesi veya erkeklerde düşük testosteron seviyesi, kemik kaybını hızlandırır.
  • Etnik Köken: Açık ten rengine sahip olanlar, Asya kıtası kökenli kişilerde osteoporoz gelişme riski daha fazladır.
• Değiştirilebilen Risk Faktörleri: Bu faktörler, yaşam tarzı seçimleri ve çeşitli hastalıklar ile ilişkili olup yönetilebilir ya da ortadan kaldırılabilir durumları kapsar.
  • Beslenme Alışkanlıkları: Yetersiz kalsiyum ve D vitamini alımı, kemik yapısının zayıflamasına neden olarak osteoporoz riskini artırır. Anoreksiya nervoza gibi yeme bozuklukları da kemikleri ciddi şekilde zayıflatır.Fiziksel Aktivite Düzeyi: Hareketsiz bir yaşam tarzı veya uzun süreli yatak istirahati kemikleri zayıflatır.
  • Tütün ve Alkol Tüketimi: Tütün ürünü kullanımı kemik sağlığına zarar verir. Aşırı alkol tüketimi (günde 2 kadehten fazla) ise hem kemik kaybını hem de düşme riskini arttırır.
  • Kullanılan İlaçlar: Kortizon, bazı epilepsi ilaçları, kanser tedavilerindeki ilaçlar gibi bazı ilaçların uzun süreli kullanımı kemik erimesine neden olabilir.
  • Diğer Hastalıklar: Romatoid artrit, lupus, diyabet, tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertiroidizm) veya besin emilimini bozan sindirim sistemi hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar osteoporoz riskini arttırır.