Morton Nöroma: Belirtileri ve Tedavisi

Ayaklarınızda yanma, karıncalanma veya sanki küçük bir taşın üzerinde yürüyormuşsunuz gibi bir his mi var?

Günlük hayatınızı etkileyen bu rahatsızlıklar, sadece yorgunluk ya da yanlış ayakkabı seçimiyle ilgili olmayabilir. Aslında, Morton nöroma adı verilen sinirsel bir durumla karşı karşıya olabilirsiniz.

Yaşadığınız parmak ucu uyuşması, ayak karıncalanması, ayak parmaklarında yanma ve ayağınızın ön kısmında, özellikle ayak parmakları arasında hissedilen yanıcı ve keskin ağrıların kaynağını anlamak, hem sağlığınız hem de yaşam kaliteniz için büyük önem taşıyor.

Bu blog yazısında, ayak ağrısına sebep olan Morton nöroma belirtileri, Morton Nöroma teşhisi ve en etkili tedavi seçeneklerini keşfedeceksiniz. Ayrıca, Morton Nöroma ameliyatı gibi ileri tedavi yöntemleri hakkında da detaylı bilgilere ulaşabileceksiniz. Eğer siz de bu rahatsız edici hislerin nedenini merak ediyorsanız, okumaya devam edin!

İçindekiler:

• Nöroma Nedir?
• Morton Nöroma Nedir?
• Morton Nöroma Neden Olur?
• Morton Nöroma Belirtileri Nelerdir?
• Morton Nöroma Nasıl Teşhis Edilir?
• Morton Nöroma Tedavi Yöntemleri
• Morton Nöroma Ameliyatı
• Sık Sorulan Sorular

Nöroma Nedir?

Morton nöroma nedir sorusunu yanıtlamadan önce, nöroma, yani sinir dokusundaki anormal büyümeler hakkında genel bir bilgi vermek önemlidir. Sinir dokusunda meydana gelen anormal büyümeler “nöroma” olarak adlandırılır. Bu terim, sinir hücrelerinin veya çevresindeki dokuların anormal çoğalmasını ifade eder. Çoğu nöroma iyi huylu (benign) olmasına rağmen, bulundukları bölgede sinirleri sıkıştırarak veya baskı yaparak ağrı, hassasiyet ve sinir fonksiyonlarında bozulmalara yol açabilir.

Nöromaların bazı yaygın türleri şunlardır: Morton nöroma (Ayak parmaklarının arasında yer alan sinirin sıkışması ve kalınlaşması), akustik nöroma (iç kulakta gelişen bir durum), trigeminal nöroma (yüzdeki duyu sinirinde gelişen bir durum). Bu yazıda özellikle Morton nöroması üzerinde duracağız.

Morton Nöroma Nedir?

Morton nöroma, ayağın ön kısmına giden sinirin sıkışması ve kalınlaşması sonucu oluşan bir durumdur. Bu rahatsızlık, ayak tarak kemikleri (metatarsallar) arasında uzanan interdigital sinirlerden birini etkiler ve ayak tabanında yanma ile keskin ağrıya yol açabilir. Ayrıca, etkilenen parmaklarda yanma, uyuşma veya batma hissi de görülebilir.

Morton nöroma, yeni bir doku büyümesi olmadığı için teknik olarak neoplastik (hücrelerin kontrolsüz çoğalması ve anormal büyümesi) bir durum değildir. Aslında, mevcut sinir dokusunun baskıya maruz kalması ve kalınlaşması ile ortaya çıkar. Bu nedenle, tümör veya kanser gibi bir büyüme söz konusu değildir. Morton nöroma, bazen “intermetatarsal nöroma” veya “Morton metatarsaljisi” olarak da adlandırılır.

En sık görüldüğü yer, üçüncü ve dördüncü metatarsal kemikler (Tarak kemik) arasındaki bölgedir. Bazen ikinci ve üçüncü metatarsal kemikler arasında da görülebilir, ancak birinci ve ikinci veya dördüncü ve beşinci metatarsal kemikler arasındaki yerleşim oldukça nadirdir.

Morton nöroma, kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür ve sıklık oranı genellikle 5 ile 8 kat arasında değişir. Bu durum, genellikle 40-60 yaş arasındaki bireylerde daha yaygın olmakla birlikte, bu yaş grubunun dışında da ortaya çıkabilir.

Morton Nöroma Neden Olur?

Morton nöroma, ayak parmakları arasında bulunan sinirin sıkışması ve kalınlaşması sonucu oluşan bir durumdur. Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, birkaç faktörün bu duruma yol açtığı düşünülmektedir. Morton nöroma gelişme riskini artırabilecek faktörler arasında şunlar yer alır:

• Ayakkabı seçimi: Dar burunlu veya yüksek topuklu ayakkabılar, ayağın ön kısmına baskı yaparak sinirlerin sıkışmasına neden olabilir.
• Bazı Spor ve Aktiviteleri: Koşu, tenis veya dans gibi sporlar, özellikle ayağın ön kısmına tekrarlayan baskı uygulayan aktiviteler Morton nöroma riskini artırabilir. Bu sporlar, ayak parmakları arasındaki sinirin sürekli tahriş olmasına yol açabilir.
• Bazı Meslek grupları: Uzun süre ayakta kalmayı gerektiren meslekler (öğretmenler, satış elemanları, garsonlar) Morton nöroma riskini artırabilir.
• Yaralanmalar: Ayak yaralanmaları veya kırıkları, sinir etrafındaki dokuların şişmesine ve baskıya neden olabilir. Bu tür travmalar, Morton nöromaya zemin hazırlayabilir.
• Ayak anatomisi:
  • Düz Tabanlık (Pes Planus) veya Çukur Taban (Pes Cavus): Ayağın anatomik yapısı, Morton nöroma gelişme riskini artırabilir. Düz tabanlık veya yüksek kemerli ayaklar (pes cavus), ayağın doğal dengesini bozarak sinirlerin sıkışmasına neden olabilir.
  • Parmak Deformiteleri: Çekiç parmak veya halluks valgus gibi deformiteler, sinirin üzerinde ek baskı oluşturabilir ve Morton nöroma gelişme riskini artırabilir.
• Bursit: Metatarsal kemikler arasındaki bursada iltihaplanma (bursit), sinirin sıkışmasına ve Morton nöroma oluşumuna neden olabilir. Bursit, sinir üzerinde ek baskı yaratarak durumu daha da kötüleştirebilir.

Morton Nöroma Belirtileri Nelerdir?

Morton nöroma’nın belirtileri genellikle ayağın ön kısmında hissedilir ve çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Morton nöroma yaşıyorsanız, sinir hasarının meydana geldiği bölgede şu belirtilerden bir veya birkaçını hissedebilirsiniz:

• Ayakta Ağrı: En yaygın belirti, ayağın ön kısmında, özellikle üçüncü ve dördüncü parmaklar arasında hissedilen keskin, yanıcı veya zonklayıcı ağrıdır. Bu ağrı, ayakta dururken, yürürken veya koşarken daha da şiddetlenebilir.

• Parmaklarda Uyuşma Veya Karıncalanma: Etkilenen sinirin bulunduğu parmaklarda uyuşma veya karıncalanma hissi yaygındır. Bu his genellikle ayak parmaklarına doğru yayılabilir.

• Yabancı Cisim Hissi: Morton nöroma olan kişiler, ayakkabının içinde küçük bir çakıl taşı varmış veya çorap büzülmüş gibi bir his tanımlar. Bu rahatsız edici his genellikle ayak tabanında hissedilir ve sürekli bir rahatsızlık yaratabilir.

• Ayak Şişmesi: Etkilenen bölgede hafif şişlik olabilir, ancak bu her zaman gözle görülür bir belirti olmayabilir.

• Ayakkabı Giymede Rahatsızlık: Dar veya sıkı ayakkabılar giyildiğinde belirtiler genellikle daha kötü hale gelir.
• Dinlenme ile Geçici Rahatlama: Ayak ağrısı genellikle dinlenme ile hafifler, ancak tekrar ayakta durma, zıplama veya yürüme ile geri döner. Uzun süre ayakta kalındığında belirtiler daha belirgin hale gelebilir.

Morton nöroma genellikle yavaş ilerler. Başlangıçta, belirtiler yalnızca dar ayakkabılar giyildiğinde veya ayağa fazla baskı yapıldığında ortaya çıkar ve dinlenmeyle hafifler. Ancak ağrı, parmaklarda uyuşma ve ayakta karıncalanma birkaç gün veya hafta sürebilir. Nöroma büyüdükçe ağrı kronik ve kalıcı hale gelir, sinirde kalıcı hasar oluşabilir. Bu durumda, günlük aktiviteler önemli ölçüde zorlaşır ve tedavi gerekliliği artar.

Ne Zaman Doktora Görünmeli?

Birkaç günden uzun süren ayak ağrısını görmezden gelmemek gerekir. Ayakkabı değişikliği yapmanıza ve ayağınıza baskı uygulayan aktiviteleri sınırlandırmanıza rağmen ayağınızın tabanında yanıcı bir ağrı hissediyorsanız ve bu ağrı geçmiyorsa, bir ortopedi uzmanına veya ayak ve ayak bileği cerrahisine uzmanlaşmış bir doktora başvurmalısınız.

Morton Nöroma Nasıl Teşhis Edilir?

Morton nöroma belirtileri, diğer ayak rahatsızlıklarıyla benzer semptomlar gösterebilir, bu nedenle doğru teşhis için doktorunuz şu adımları izler:

1. Tıbbi Geçmiş: Doktor, ağrının yeri, süresi, tetikleyici faktörler gibi şikayetlerinizi dinler. Ayakkabı alışkanlıklarınız ve fiziksel aktiviteler de değerlendirilir.
2. Fiziksel Muayene: Ayağı ve parmakları elle muayene edilir, parmaklar arasındaki bölgeye baskı uygulanarak ağrı kontrol edilir. Morton nöroma varsa, bu baskı genellikle ağrıya neden olur ve hastada ayağın tabanında “klik- tık” benzeri bir his olabilir (“Mulder’s click” testi).
3. Görüntüleme Yöntemleri:
   • Ultrason: Yumuşak doku ve sinir kalınlaşmasını görmek için ultrason kullanılır. Ultrason, Morton nöromayı teşhis etmek için etkili ve yaygın bir yöntemdir.
   • MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme): MRI, nöromanın boyutunu ve yerini ayrıntılı gösterir, diğer ayak problemleri elemek ve Morton nöroma teşhisini doğrulamak için de kullanılabilir.
   • Röntgen (X-ray): Kemik problemlerini elemek için kullanılır, ancak Morton nöromayı doğrudan göstermez.
4. Elektrodiyagnostik Testler: EMG gibi testler, Morton nöroma teşhisinde yaygın değildir, ancak nöropati ihtimalleri, ortadan kaldırmak için kullanılabilir.

Genellikle klinik öykü ve fizik muayene teşhis için yeterlidir, görüntüleme yöntemleri ise tanıyı doğrulamak veya diğer nedenleri dışlamak için kullanılır.

Morton Nöroma Tedavi Yöntemleri

Morton nöroma tedavisinin temel amacı, hastanın ağrısını azaltmak, iltihabı kontrol etmek, sinir üzerindeki baskıyı hafifletmek ve genel yaşam kalitesini artırmaktır. Tedavi yaklaşımları, belirtilerin şiddetine, hastanın yaşam tarzına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.

Morton nöroma tedavisi iki ana kategoriye ayrılır: ameliyatsız (konservatif) yöntemler ve cerrahi müdahaleler. Genellikle tedavi, konservatif yöntemlerle başlar; bu yöntemler etkisiz kaldığında cerrahi seçenekler değerlendirilir.

Ameliyatsız (Konservatif) Tedavi Yöntemleri

Ayakkabı Değişikliği

Rahat, geniş burunlu ve düşük topuklu ayakkabılar giymek, ayağın ön kısmındaki baskıyı azaltabilir.

Ortopedik Tabanlıklar

Metatarsal (tarak kemik) yastıklar veya özel Morton Nöroma tabanlıklar, sinir üzerindeki baskıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Fizik Tedavi

Fizik tedavi, ve Morton Nöroma egzersizleri, ayak kaslarını güçlendirmek ve esnekliği artırmak amacıyla uygulanabilir. Ayak masajı ve germe egzersizleri de rahatlama sağlayabilir.

İlaç Tedavisi

Steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ve ağrı kesiciler, ağrıyı hafifletmek ve iltihabı azaltmak için kullanılabilir.

Steroid Enjeksiyonları

Ultrason eşliğinde yapılan steroid enjeksiyonları, iltihabı azaltarak hızlı ağrı giderimi sağlar ve semptomları hafifletebilir.

Diğer Minimal İnvaziv Tedavi Yöntemler

• Radyofrekans Ablasyon: Radyofrekans tedavisi, yüksek frekanslı elektrik akımı kullanarak sinir dokusunu ısıtır ve ağrı sinyallerini bloke eder.
• Kriyoterapi: Etkilenen bölgeye soğuk uygulanarak inflamasyonu ve ağrıyı azaltır.
• Alkol Enjeksiyonları: Etkilenen sinire alkol enjekte ederek sinir dokusunu küçültmeyi ve ağrıyı azaltmayı amaçlar.

Morton Nöroma Ameliyatı

Ameliyatsız (Konservatif) tedaviler başarısız olduğunda veya morton nöroma belirtileri çok şiddetli olduğunda cerrahi seçenekler düşünülür. Morton nöroma ameliyatında birkaç cerrahi teknik mevcuttur ve bu teknikler benzer sonuçlar vermektedir. Ortopedi cerrahı aşağıdaki ameliyat seçeneklerden birini önerebilir:

• Nörektomi: Etkilenen sinirin bir kısmının çıkarılması.
• Nöroliz: Nöroma çıkarılmadan, sinirin çevresindeki dokuların serbestleştirilmesi ve baskının azaltılması.

Morton nöroması ameliyatı genellikle spinal anestezi altında gerçekleştirilir. Cerrah, sinire erişmek için ayağın üst kısmında (dorsal) veya alt kısmında (plantar) bir cilt kesisi yapar. Dorsal yaklaşımda kesik metatarsal kemiklerin arasında, plantar yaklaşımda ise ayak tabanında yapılır. Sinire ulaşıldığında, cerrah şişmiş sinir bölümünü çıkarabilir veya siniri çıkarmadan sadece çevresindeki dokuları serbestleştirerek baskıyı azaltabilir.

Morton nöroma tedavisinde ameliyat, en güvenilir yöntem olarak kabul edilir ve birçok çalışma %80 ila %95 arasında başarı oranı göstermektedir. Ancak, her cerrahi işlemde olduğu gibi bazı riskler ve potansiyel komplikasyonlar taşır. Bu riskler arasında nüks (tekrar oluşma), ağrı, enfeksiyon, sinir hasarı ve yara iyileşmesi sorunları bulunur.

Bu riskler genellikle nadirdir, ancak hastaların ameliyat öncesinde bu olasılıkları anlamaları, doktorlarıyla detaylı bir şekilde konuşmaları ve bilinçli bir karar vermeleri önemlidir.

Ameliyat Sonrası Hastanede Yatış

Morton nöroma ameliyatı genellikle ayaktan yapılan bir işlemdir, bu da hastanın ameliyat sonrası aynı gün taburcu olabileceği anlamına gelir. Ancak, hastanın genel sağlık durumu, ameliyatın karmaşıklığı ve doktorun önerisi gibi faktörler yatış süresini etkileyebilir.

Morton Nöroma Ameliyatı Olanların İyileşme Süreci

Morton nöroma ameliyatı olanlar genellikle kısa sürede iyileşmektedir. İyileşme süreci genellikle 6-8 hafta sürer, ancak hastanın durumuna bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Ameliyat sonrası ilk günlerde hafif ağrı ve şişlik olabilir; bu dönemde ayağı yukarıda tutmak, buz uygulamak ve doktorun önerdiği ağrı kesicileri kullanmak önemlidir. Hastalar genellikle ameliyat sonrası sert tabanlı özel bir ayakkabı ile yürüyebilir ve birkaç hafta boyunca ağır aktivitelerden kaçınmaları önerilir.

Cerrahi yaralar tamamen iyileşene kadar su içine girmek (örneğin, banyo yapmak veya yüzme) ertelenmelidir. Bu süre genellikle 2 ila 3 hafta sürer ve yaranın kuru kalması bu süreçte çok önemlidir. Doktorunuz, yaranın iyileşme durumuna göre suyla temas konusunda size özel talimatlar verecektir.

Dikişler genellikle 2 hafta sonra alınır ve hastalar 3-4 hafta içinde normal ayakkabılara geçebilir. Tam iyileşme süresi 6-8 hafta olsa da, bazı hastalarda bu süre uzayabilir. Ameliyat sonrası fizik tedavi gerekebilir ve doktor kontrollerine devam edilmesi önerilir.

Sonuç

Morton nöroma, ayağın ön kısmında, parmaklarda sinir sıkışması nedeniyle ortaya çıkan ağrılı bir durumdur. Tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Ameliyatsız tedaviler çoğu hasta için etkili olsa da, bazı durumlarda ameliyat gerekebilir. Morton nöroma ameliyatı genellikle yüksek başarı oranına sahiptir ve iyileşme süreci genellikle 6-8 hafta sürer. Bu süre zarfında doktorun önerilerine uymak ve yara bakımına özen göstermek önemlidir.

Eğer parmak uyuşması, ayak tarak kemiği ağrısı, ayak karıncalanması, parmaklarda ağrı gibi belirtileriniz varsa, doğru tanı ve tedavi için bizimle iletişime geçebilirsiniz .

Sık Sorulan Sorular

Morton Nöroma kanser mi?

Hayır, Morton nöroma bir kanser türü değildir. Morton nöroma, ayağın ön kısmında, parmaklar arasında bulunan sinirin kalınlaşması ve sıkışması sonucu oluşan iyi huylu (benign) bir durumdur. Bu durum, sinir dokusunun tahriş olması veya baskıya maruz kalmasıyla gelişir. Morton nöroma, hücrelerin kontrolsüz büyümesi veya yayılmasıyla karakterize olan malign (kötü huylu) bir tümör değildir; bu nedenle kanserle ilgisi yoktur.

Morton Nöroma Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Morton Nöroma tedavi edilmediğinde, zamanla kronik ayak ağrısı, rahatsızlık ve sinir hasarına yol açabilir. Ayak parmaklarında uyuşma ve karıncalanma hissi daha sık ve daha belirgin hale gelebilir. Ayak ağrısı nedeniyle ayakta durma ve yürüme gibi aktiviteleriniz kısıtlanabilir. Denge problemleri ve ayak deformitelerine neden olabilir. Kronikleşen ağrı, normal aktiviteleri zorlaştırarak, günlük yaşantıyı önemli ölçüde etkileyebilir. Ayrıca sürekli ağrı ve rahatsızlık, uyku sorunları, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlara da yol açabilir.

Morton Nöroma’ya Hangi Bölüme Bakar?

Morton nöroma belirtileri, ayak parmak ağrısı, parmaklarda uyuşma ve karıncalanma yaşayan hastaların öncelikle bir ortopedi uzmanına veya ayak ve ayak bileği cerrahisinde uzmanlaşmış bir doktora başvurması gerekir. Ayrıca, tedavi sürecinde bir fizyoterapist veya podiatrist (ayak hastalıkları uzmanı) de destek sağlayabilir. Ortopedi uzmanı, gerekli gördüğünde diğer uzmanlarla iş birliği yaparak en uygun tedavi planını oluşturacaktır.