Fibromiyaljinin (Kas Romatizması) 7 Belirtisi ve Öneriler

Kas iskelet sisteminin romatizmal hastalığı kas romatizması (fibromiyalji) olarak ifade edilmektedir. Vücudun geneline yayılmış ağrı ile karakterize olan kas romatizması her yaş grubunu etkilemektedir. Ancak sıklıkla orta yaş grubundaki kadınlarda görülmektedir.

Fibromiyalji hastalarında ilaç ve fizik tedavisinin yanı sıra; sağlıklı beslenme, egzersiz ve stres yönetimi gibi bazı uygulamalar kişilerin yaşam kalitesini arttırabilmektedir. Kas romatizması belirtileri ve “fibromiyaliji ile yaşam” hakkındaki önerilerimiz için yazının devamını okuyabilirsiniz.

İçerik

• Fibromiyalji Nedir?
• Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?
• Fibromiyalji (Kas Romatizması) Ağrıları
• Fibromiyalji Neden Olur?
• Fibromiyalji İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
• Fibromiyalji Tedavisi
• Fibromiyalji ile Yaşamak

Fibromiyalji Nedir?

Kas romatizması veya yumuşak doku romatizması olarak da bilinen fibromiyalji, vücudun farklı bölgelerinde; kas ağrısı, hassasiyet ve sertliğin yanı sıra uyku bozuklukları ve yorgunluğa neden olan bir yumuşak doku rahatsızlığıdır. Fibromiyalji ağrısı, vücudun belirli bir bölgesinden geliyormuş gibi hissettirse de aslında beyinden, özellikle de merkezi sinir sisteminden kaynaklanmaktadır. Genellikle romatizmal hastalıklarla gruplandırılsa bile, iltihaplı eklem veya kas hastalıklarından değildir.

Fibromiyaljinin kesin bir tedavisi yoktur. İlaçlar, fizik tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ağrıları yönetmeye yardımcı olabilmektedir. Kas romatizması, vücutta kalıcı bir hasara neden olmaz. Ancak yakınmaları en aza indirmek için kasları ve eklemleri güçlü tutmak önemlidir.

Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?

Fibromiyalji belirtileri genellikle çok net değildir. Kişiden kişiye değişen birçok belirtisi olabilir ve bu belirtiler zamanla azalmakta veya şiddetlenmektedir. Ancak tamamen ortadan kalkma olasılığı düşüktür. Belirtilerden bazıları şunlardır:

1. Yaygın Ağrı: Belirtilerinden en yaygın olanı kaslarda yaygın ağrı ve hassasiyettir. Ağrı genellikle en az üç ay süren donuk bir ağrı olarak tanımlanır. Bir ağrının yaygın ağrı sayılabilmesi için ağrının vücudun her iki yanında, belin üstünde ve altında olması gerekir. Söz konusu yaygın ağrı, vücudun her yerinde hissedilmektedir. Ancak sırt veya boyun gibi belirli bölgelerde daha şiddetli olabilmektedir. Ağrının şiddeti zamanla artıp azalsa bile, sürekli devam etmektedir.
2. Baş Ağrısı: Boyun ve omuzda ağrı ve sertliğe bağlı olarak sık sık baş ağrısı da görülmektedir. Bunlar hafif baş ağrılarından şiddetli migrenlere kadar değişmektedir.
3. Aşırı Hassasiyet: Vücut ağrıya son derece duyarlı hale getirebilir ve en ufak bir dokunuş bile acı verici olabilmektedir. Örneğin, ayak parmağınızı bir yere çarptığınızda ağrı normalde olduğundan çok daha uzun süre devam etmektedir. Ayrıca duman ve parlak ışıklara karşı da hassas olabilirsiniz. Hassas olduğunuz bir etkene maruz kalmak, fibromiyalji belirtilerinin artmasına neden olmaktadır.
4. Yorgunluk: Fibromiyalji belirtilerinden bir diğeri de yorgunluktur. Hastalar, uzun süre uyusalar bile genellikle yorgun olarak uyanırlar. Çoğu zaman kişilerin uyku düzeni ağrılar nedeniyle bozulmaktadır. Ayrıca birçok hastada huzursuz bacak sendromu ve uyku apnesi gibi başka uyku bozuklukları da görülebilmektedir. Kas romatizmasının neden olduğu yorgunluk, hafif bir yorgunluktan grip benzeri bir hastalık sırasında yaşanan bitkinliğe kadar değişmektedir.
5. Kaslarda Sertlik: Kaslarda sertlik hissine neden olmaktadır. Sertlik, uzun süre aynı pozisyonda hareketsiz kalındığında daha şiddetli olabilmektedir.
6. Bilişsel Zorluklar: Beyin sisi (fibrofog), kas romatizmasında birçok kişi tarafından yaşanan bir tür bilişsel işlev bozukluğu belirtisidir. Fibrofog; odaklanmayı, dikkat becerisini ve hafızayı etkiler. Yapılan çalışmalara göre, hastaların %50 ile %80’inin fibrofog belirtisi yaşadığı bildirilmiştir.

Diğer Belirtiler: Fibromiyalji genellikle aşağıdaki diğer durumlarla birlikte bulunabilmektedir:

• Huzursuz bağırsak sendromu,

• Sistit veya ağrılı mesane sendromu,

• Çene ekleminde veya çiğneme kaslarında ağrı,

• Kaygı ve Depresyon,

Fibromiyalji (Kas Romatizması) Ağrıları

Ağrı, ayırt edici bir fibromiyalji belirtisidir ve vücudun etrafındaki çeşitli kaslarda ve diğer yumuşak dokularda hissedilir ve hafif bir ağrıdan, şiddetli ağrıya kadar değişebilmektedir. Kas romatizması nedeniyle, vücudunuz; normal bir acıya bile aşırı tepki verebilmektedir. Bu ağrılar, vücudun birden fazla bölgesinde hissedilebilir:

• Göğüs Ağrısı: Göğüs ağrısı, kaburgaları göğüs kemiğine bağlayan kıkırdakta merkezlenmiştir. Ağrı omuzlarınıza ve kollarınıza yayılmaktadır. Bu nedenle kalp krizi ağrısına benzetilebilmektedir.

• Sırt Ağrısı: Sırt, en yaygın ağrı hissedilen bölgelerden biridir. Sırt ağrısının; fibromiyalji dışında omurga sorunu, yansıyan ağrı gibi farklı nedenleri olabileceğini unutmamalıyız. Germe ve güçlendirme egzersizleri, sırt kaslarına ve diğer yumuşak dokulara destek sağlamaya yardımcı olur.

• Bacak Ağrısı: Bacak ağrısı, kas çekilmesi ağrısına veya artrit yani romatizmal eklem ağrısına benzer şekilde hissedilmektedir.  Ancak eklemlerde şişlik, sıcaklık gibi iltihaplı romatizmalarda görülen değişiklikler görülmemektedir.

Bacaklardaki ağrı uyuşma veya karıncalanma hissine neden olur. Rahatsız edici bir dürtü ile bacakları hareket ettirmeye neden olan huzursuz bacak sendromu da kas romatizması ile ilişkili bir durumdur. Bir diğer fibromiyalji belirtisi olan yorgunluk hissi de bazen bacaklarda ortaya çıkar. Yorgunluk nedeniyle kişiler bacaklarının üzerine ağırlık konulmuş gibi hissedebilmektedir.

Fibromiyalji Neden Olur?

Kas romatizmasının kesin nedeni belirsizdir. Ancak; artrit, geçirilen travmalar, zihinsel sağlık ve genetik faktörler gibi durumlardan etkilenmektedir. Özellikle fibromiyalji rahatsızlığı olan bir aile üyeniz varsa, riskiniz daha yüksektir. Geçmiş gelişen bir enfeksiyon ya da hastalıkta fibromiyaljiyi tetikleyebilir veya belirtilerini kötüleştirebilir.

Fiziksel veya duygusal bir travma da kas romatizmasına neden olmaktadır. Genellikle fiziksel stres veya duygusal stres dâhil olmak üzere stresli bir olay tarafından tetiklenmektedir.

Fibromiyaljiyi tetikleyebilen durumlar şunlardır:

• Yaralanma,
• Enfeksiyon,
• Doğum yapmak,
• Ameliyat geçirmek,
• Stres içinde olmak,

Fibromiyalji Risk Faktörleri Nelerdir?

Küresel olarak her 25 kişiden 1’ini etkileyen kas romatizmasının risk faktörlerinde bazıları şunlardır:

• Cinsiyet: Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülmektedir.

• Uyku Bozuklukları: Uyku bozukluğunun fibromiyalji belirtisi mi yoksa fibromiyalji nedeni mi olduğu bilinmemektedir. Uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu gibi uykuyu etkileyen bozuklukları olan bazı kişilerde risk daha yüksektir.

• Diğer Romatizmal Hastalıklar: Kireçlenme, eklem iltihaplanması veya kelebek hastalığı (lupus) gibi romatizmal hastalıkların varlığı riski arttırabilmektedir.

• Beyin veya Omurilikte Meydana Gelen Travmalar: Fiziksel travma ve yaralanmalar hastalık veya bir kaza kaynaklı olabilmektedir. Travma sonrası oluşan stres bozukluğu da fibromiyaljiye yol açabilmektedir.

• Depresyon: Duygu durum bozuklukları ve kas romatizması yakından ilişkilidir. Kronik ağrı ile yaşamanın gerginliği de depresyona neden olmaktadır. Ayrıca depresyon ağrınızı daha da kötüleştirebilmektedir.

Fibromiyalji Tedavisi

Kas romatizmasının bilinen kesin bir tedavisi yoktur. Fibromiyalji tedavisi, belirtileri azaltmaya ve yaşam kalitesini iyileştirmeye odaklanır. İlaçlar ağrıyı dindirebilir ve daha iyi uyumanıza yardımcı olmaktadır. Fizik tedavi, gücünüzü arttırarak vücudunuzdaki stresi azaltır. Egzersiz ve stres azaltma teknikleri hem zihinsel hem de fiziksel olarak daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.

Genel olarak, fibromiyalji tedavileri hem ilaç tedavisini hem de kendi kendine bakım uygulamalarını içerir. Amaç, belirtileri ve kas ağrısını en aza indirmek ve genel sağlığı iyileştirmektir. Doktorunuz, mevcut duruma bağlı olarak sizin için en iyi fibromiyalji tedavisini belirleyecektir.

Fibromiyalji ile Yaşamak

Günlük olarak; kas ağrısı, yorgunluk ve diğer belirtileri yaşadığınızda yaşam kaliteniz etkilenmektedir. Belirtileri ve ağrıları hafifletmek için aşağıdaki adımları uygulayabilirsiniz:

• Düzenli ve yeterli uyumaya dikkat edin. Çoğu yetişkin her gece yedi ile sekiz saat uykuya ihtiyaç duyar. Ancak kas romatizması uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaştırabilmektedir. Aynı zamanda gece derin uyku fazına da yeterince geçemeyip, kalitesiz bir uyku döngüsü yaşanabilmektedir. Her gün aynı saatte yatıp ve aynı saatte kalkmak, yatmadan önce kafein, alkol veya baharatlı yemeklerden uzak durmak, hafif müzik dinlemek veya sıcak bir banyo yapmak gibi vücudunuzu uykuya hazırlayan rahatlatıcı aktiviteler yapmak uyku düzeni sağlanmasına yardımcı olmaktadır. Uyku problemleri ve tedavi yöntemleri hakkında doktorunuzla konuşabilirsiniz.

• Stresinizi azaltın. Stres, fibromiyalji belirtilerinin artmasına neden olmaktadır. Meditasyon, masaj ve konuşma terapisi gibi yöntemler stresle baş etmenize yardımcı olmaktadır.

• Düzenli fiziksel aktivite yapın. Kas romatizması nedeniyle hissedilen kas ağrısı ve yorgunluk; egzersiz ve günlük aktiviteleri yapmayı zorlaştırabilir. Egzersiz, yorgunlukla mücadele etme, enerjiyi arttırma ve uykuyu düzenleyerek stresi azaltmanın etkili bir yoludur. Kas romatizması olan kişiler için önerilen aktiviteler arasında yürüyüş, bisiklet ve yüzme egzersizleri bulmaktadır. Aktivitelere hafif ve yavaş başlayarak zamanla kademeli olarak seviyeyi arttırabilirsiniz.

Tamamlayıcı fibromiyalji tedavilerini deneyin. Fizik tedavi, gevşeme egzersizleri ve yoga gibi tamamlayıcı ve alternatif tedaviler ağrıları azaltmaya yardımcı olmaktadır.

Fibromiyalji, genellikle ömür boyu süren kronik bir durum olsa bile ilerleyici bir hastalık değildir. Bazen ağrılar ve diğer belirtiler zorlayıcı olabilir. Ancak ağrılar yüzünden hayatınızı kısıtlamak zorunda değilsiniz. Ağrılarınızı yönetmede daha aktif bir rol üstlenerek yaşam kalitenizle birlikte özgüveninizi de artırabilirsiniz.

Fibromiyalji (Kas Romatizması) tanı ve tedavi yöntemleri hakkında daha detaylı bilgi almak için iletişime geçiniz.