Obezite, vücuttaki yağ dokusunun aşırı artmasından kaynaklanmakta olup kişinin kilosunun aşırı artması ile karakterli bir durumdur. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yapılan tanıma göre, “Obezite, vücut kompozisyonunda insan sağlığını olumsuz şekilde etkileyecek düzeyde yağ dokusu miktarının artışıdır”.
Obezite, kişilerde birçok sağlık sorununa yol açmasının yanı sıra hareket sistemi ve eklemler üzerinde de olumsuz etkiler oluşturmaktadır. Aşırı kilo, eklem kireçlenmesinin en sık sebeplerindendir. Eklem kıkırdakları üzerine çok fazla yük binmesi ile eklem kıkırdaklarının yapısı bozulmakta ve bu durum eklem kireçlenmesi olarak bilinen “osteoartrite” sebep olmaktadır. Obezite (Aşırı kilo), insan vücudundaki yağ dokusunun aşırı artması, vücut ağırlığı ve vücut kitle endeksinin artması ile karakterlidir. Vücut kitle endeksi (VKİ), kişinin kilogram cinsinden ağırlığının, metre cinsinden boyunun karesine bölünmesi ile bulunmakta olup VKİ’si 25 ve üzeri olan kişiler kilolu kabul edilir.
Örneğin; 90 kg, 160cm bir kişinin VKİ’si; 90/1.6 x1.6 = 35.15’dir.
| Vücut Kitle İndeksi | Kategori |
| -20 | Zayıf |
| 20-24,9 | Normal |
| 25-29,9 | Hafif Şişman |
| 30-34,9 | Şişman |
| 35-44,9 | Sağlık Açısından Önemli |
| 45-49,9 | Aşırı Şişman |
| 49,9 | Ölümcül Şişman |
VKİ’si 30 ve üzeri olan kişilerde ise eklem kireçlenmesi yaklaşık 8 kat daha fazla bulunmuştur.
Normal vücut ağırlığındaki 1 kg artış, risk oranını %10 artırmaktadır. Diz protezi ameliyatından önce kilo vermenin, ameliyat süreci sonrasında hem kişinin fonksiyonlarını artırdığı hem de protezin ömrünü uzattığı ispatlanmıştır.
Obezite diz protezi ameliyatı için bazı zorluklar oluşturabilmektedir;
- Özellikle aşırı obez kişilerde eklem yapısı aşırı bozulduğu için, kişilerin diz protezi ameliyatı sırasında kemik ve bağlaların dengelenmesinde zorluk olabilir.
- Obez hastalarda Akciğer Embolisi, Toplardamar Trombozu gibi sistemik komplikasyonlar daha sık görülmektedir.
- Obez hastalarda ameliyat sonrası lokal ameliyat yeri sorunlarının, diz kapağı kemiği ve eklemi sorunlarının, enfeksiyon oranlarının daha yüksek olduğu bilinmektedir.
- Obez hastalarda ameliyat yeri enfeksiyonu daha sık görülmektedir
Ancak günümüzde ameliyat teknikleri ve ameliyatta kullanılan protezin özelliklerinin gelişmesi ile bu zorluklar en aza inmiştir. Özellikle robotik diz protezi ameliyatlarında kemik ve bağ dengelenmesi bilgisayar yardımı ile yapılmakta ve tam dengelenme sağlanmaktadır. Böylece obezitenin diz protezi üzerine olumsuzlukları en aza indirilmektedir. Hastaların obezite nedeniyle diz protezi ameliyatının engellenmesi ve ameliyat öncesi kilo verme zorunluluğu ise günümüzde bilimsel bir yaklaşım değildir.
Aşırı kiloluyum diz protezi ameliyatı olmam sakıncalı mıdır?
Yukarıda bahsedilen güncel teknik ve yöntemlerle yeni nesil diz protezleri kullanılarak diz protezi ameliyatı olmanızda engel yoktur. Ancak yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarınızı değiştirerek protezin ömrünü artırabilirsiniz. Osteoartrit (Eklem kireçlenmesi), eklem ağrısına sebep olmakta ve bu durum ise kişilerin hareketlerini kısıtlayarak hareketsizlik nedeniyle kilo artışına sebep olmaktadır. Bu şekilde kısır döngü oluşmaktadır. Diz protezi ameliyatı ile ağrılarınız tedavi edilerek bu kısır döngü kırılmalıdır.
Diz protezi ameliyatı oldum, aşırı kiloluyum yürüyüş ve egzersiz yapmam sakıncalı mı?
Fiziksel kondisyonunuzun durumuna göre tolere edebildiğiniz kadar egzersiz ve yürüyüş yapmanızın hiçbir sakıncası yoktur. Aksine protez, kemik ve eklem sağlığı için faydalıdır.
